• Op de donk / Hillegondakerk en kasteelruïne: Het natte veenlandschap

Anno 5000 voor Christus: Hillegondakerk

Adres: Hillegondakerk, Kerkdreef 2

De eerste bewoners in de Steentijd

De prehistorie
Na de laatste IJstijd, rond 9000 voor Christus, steeg de zeespiegel. Er ontstonden waterrijke gebieden met volop voedsel voor de jagers en vissers die hier toen leefden. Ze trokken in groepjes rond en maakten door het jaar heen op verschillende plekken een kamp. Dat waren tijdelijke woonplekken, waarbij vooral de hoger gelegen rivierduinen (donken) een veilige woonplek bij hoge waterstanden zijn geweest. Rond 5000 voor Christus vestigen zich ook boeren op de vruchtbare veengrond. Ze bouwden boerderijen van hout, hielden vee, legden akkers aan, maakten aardewerk en gebruikte stenen bijlen. Door de toename van natte veenmoerassen werd het landschap echter steeds minder geschikt voor het boerenbestaan. Omdat daarmee het bestaan steeds moeilijker werd trokken de mensen weg en werd het gebied een tijd lang nog maar weinig bewoond.

  • Reuzin Hillegonda

    Reuzin Hillegonda

    Maar de oude inwoners van Hillegersberg, Schiebroek en Terbregge hebben een andere verklaring. Zij vertellen ons het verhaal van de reuzin Hillegonda, een legende die al eeuwenlang wordt doorverteld en gezongen. Het eerste couplet van het Hillegonda-lied luidt:

    Toen Hillegond, een reuzenmaagd, van Hollands duinenrand, onschuldig werd van huis gejaagd, nam zij een schootvol zand; zij zocht een plaats voor ’t souvenir van haren dierbren grond, en 't lieve meisje stichtte hier den Berg van Hillegond

    Opgravingen
    In de Kerkstraat en rond de kerk is de verhoogde ligging van de donk nog goed waar te nemen. In de jaren vijftig werden er al bewerkte vuurstenen en oude scherven verzameld op de begraafplaats bij de kerk. In 1990 heeft de gemeentelijke archeoloog een kleine opgraving verricht op de hoek van de Kerkstraat en de Dorpsstraat. Aan de hand van boringen en een opgravingssleuf is toen een bewoningslaag uit de nieuwe steentijd in de top van de dorpsdonk vastgesteld. Daarbij zijn aardewerk, vuurstenen werktuigen en brokken houtskool aangetroffen.

     

    De donk

    De donk

    De donk met de ruïne van het kasteel (‘het reuzenhuis’)
    Het Muizengaatje

    Het Muizengaatje

    Hillegonda Monument in de Dorpsstraat en bij het Muizengaatje: “En ’t meisje stichtte hier de Berg van Hillegond”
    Het wapen van Hillegersberg

    Het wapen van Hillegersberg

    Wapen van Hillegersberg: de reuzenmaagd in goud, staande op gouden grond op een schild van lazuur.
    De Rotte

    De Rotte

    De Rotte een , een oud afwateringsriviertje van het oorspronkelijke natte veenlandschap, waarvan de oorspronkelijke bedding grotendeels bewaard lijkt gebleven.

    contentmap_plugin